De lijn waar mijn voorliefde voor treinen is begonnen, is de spoorlijn Apeldoorn-Hattemerbroek.

Deze lijn werd door 2 verschillende goederentreinen bediend. Het noordelijke traject Hattemerbroek-Wapenveld werd bedient vanuit Zwolle. het zuidelijke traject (Apeldoorn- Heerde) werd bediend vanuit Apeldoorn.

Omdat ik in Heerde opgroeide en vlakbij de spoorlijn woonde zag ik in mijn kinderjaren deze trein vrijwel dagelijks. Dit heeft een zodanige indruk op mij gemaakt dat ik er nog vrijwel dagelijks met plezier aan terug denk.

V.l.n.r. Cor Brom en Willem van Vemde. Beide NS rangeerders waren regelmatig werkzaam op de treinen 4.5373 / 4.5374 (Apeldoorn – Heerde v.v.) Hier gefotografeerd na binnenkomst van de trein uit Heerde (met NS loc 2273) te Apeldoorn op 12.10.1966.

Op de site zullen items uit de laatste jaren van lijn naar voren komen (vnl 1965 t/m 1972). Deze pagina komt mede tot stand in samenwerking met Rein van Putten. Kenner bij uitstek van deze lijn en eigenaar van de meeste foto’s op deze pagina. De lijn werd in mei 1972 gesloten voor goederenvervoer.

In bijgaande link (klik op button) is te zien hoe Carol Hessels de dagelijkse goederentrein filmt als deze langs het Loo komt. Ook is een trein met personenrijtuigen te zien die getrokken/geduwd wordt door een ex mijnloc en een 2400 (collectie vereniging oud Apeldoorn).

  "trein bij 't Loo"

Het boek van Onno de Vries over de spoorlijn Apeldoorn-Hattemerbroek bevat vele mooie opnames van o.a. Rein van Putten en R. Ankersmit. Daarnaast wordt de geschiedenis van lijn op goede wijze beschreven

Ik zal in deze blog de stopplaatsten van de goederentrein langslopen en zaken vertellen die daar voorkwamen.

Wagenlijsten Apeldoorn-Heerde

Voordat de buurtgoederentrein de regio in gaat wordt een wagenlijst gemaakt. Hierop staat de volgorde van de wagens in de trein. De kenmerken van de wagen en bestemming. Ik heb destijds in 1969 van de rangeerders een aantal wagenlijsten van de trein Apeldoorn- Heerde gekregen. Deze heb ik nog steeds in mijn bezit en zal er hier een aantal van plaatsen.

Losweg ’t Loo

Op de losweg op t’Loo (bij de gedenknaald) kwamen kolenwagens en 4-assige ketelwagens voor de firma Hugenholz. Ook kwam er af en toe een 2-assige gaswagen die bestemd was voor de Zwitsalfabriek in Apeldoorn. Deze wagen ging met een z.g.Culemeijer naar de fabriek. Een Culemeijer is een soort lage vloer vrachtauto met spoorrails er op gemonteerd. Hij wordt in de lengterichting over het spoor geplaatst waarna de wagen met een lier op de vrachtwagen wordt getrokken. Regelmatig werd mijnhout voor de limburgse kolenmijnen afgevoerd in E-wagens. De firma Dekker en Heinen had af en toe koelwagens.

Losweg Wenum, aansluiting van Bree

Wenum had een losweg met aan het einde van de losweg de aansluiting naar graanhandel van Bree. Hier kwamen gesloten wagens(type G) . Op de losweg hadden de VBH (Verenigde Brandstoffen Handel) en Schimmel regelmatig wagens. DE firma Schimmel had een depot voor fouragehandel vanb de firma Koudijs en ontving elke week wagens van Koudijs uit Hertogenbosch.

losweg Wenum, aansluiting van Bree

Aansluiting ijzergieterij Vulcanus te Vaassen

Vulcanus was een van de belangrijkste klanten langs de lijn. Het bedrijf produceerde gietijzeren producten waaronder remblokken voor treinen. Deze remblokken werden per trein afgevoerd naar de diverse NS-werkplaatsen. Ook de versleten remblokken werden hier aangevoerd om weer te worden omgesmolten.  Hiervoor waren 6 speciale wagens in omloop gebracht waarop de containerbakken met daarin de remblokken werden geplaatst. Ook werden ze vervoerd met normale rongenwagens.  Voor het branden van de ovens werd cokes gebruikt. Dit werd aangevoerd in vaak Franse zelflossers. Gemiddeld ong. 2 wagens per dag. Daarnaast werd ook schroot en gietijzeren broodjes aangevoerd in E-wagens. Ook een product van Vulcanus waren de torpedoventilatoren die op de diverse wagens en rijtuigen zaten. Deze werd per gesloten wagen afgevoerd.

Aansluiting aluminumfabriek Vaassen

Het raccordement naar de aluminium industrie Vaassen (AIV) werd gesloten in 1968 waarbij de laatste bediening in mei 1968 plaats vond. Af en toe kwam er een ketelwagen van FINA. Vanuit Oostenrijk kwamen gesloten wagens met aluminum coils. Ook werd steenkool en vormzand aangevoerd.

 Losweg Vaassen, aansluiting coöperatie CAVV

De losweg Vaassen had regelmatig wagens. Ook de aan eind  van de losweg gelegen aansluiting van de CAVV  "de Vecht"ontving regelmatig wagens met kunstmest. Eerst in dekzeilwagens (Gruw/Tx) en later in zelflossers (Tds). Ook kwamen hier wagens voor losgestort graan/veevoer. Op de losweg had de firma Montizaan een of meerdere keren per week een zg "geelbander"  In deze stukgoedwagen kwamen kapotte van gend en loos kratten uit Deventer. De firma Montizaan repareerde deze waarna ze weer retour gingen. Enkele keren per jaar kwam er een zg bollenwagen (Ucs) beladen met cement voor de firma van 't Einde.  Van de firma kamphuis  uit zwolle kwam er dan een autocompressor waarmee de wagen werd leeggeblazen. Ook werd steenkool aangevoerd voor de lokale brandstoffenhandel. Zo ook voor kolenhandelaar Vos. Hij liet ook na de introductie van de zelflosser de steenkool aanvoeren in open kolenbakken (E). Dit omdat dit goedkoper was.Hij laade dan telkens z'n groene opel blitz vol en reed dat naar z'n loodsen bij huis.Tot 1964 liet houthandel Theo Spelt gezaagd hout aanvoeren uit Tsjecho-Slowakije.

Aansluiting chocoladefabriek VENZ

Deze chocoladefabriek die heden nog steeds bestaat had in het voorjaar van 1966 z'n laatste bediening. Naaast gesloten wagens kwamen hier laadkistenwagens van Von Haus zu Haus . type BT met 3, 4, 5 of gekoppeld 2 x 3 containers. De tariefverhogingen van 1966 en 1968 deed veel verladers kiesen voor een ander manier van transport en kostte het spoor veel klanten.

Aansluiting verbandmiddelenfabriek Uthermohlen te Emst

Deze fabriek die verbandmiddelen maakt kreeg vanuit de vestiging in Cuyck materialen aangevoerd in Gbls(hongaar) of later in Gbs. Incidenteel werd steenkool aangevoerd in een kolenbak type E

Losweg Emst

Op het korte loswegje in Emst kwamen zelflossers met steenkool voor de brandstoffenhandel Tiemens of Tellegen . Ook werd voor de firma Tellegen  vloeibare brandstof aan gevoerd in ketelwagens.

Aansluiting landbouwcoöperatie te Emst

Hier werden tot 1968 gesloten wagens aangevoerd. Na sluiting werd het raccordement vrij snel opgebroken.